مراجع فقهی شیعه از غیبت کبری تا ۱۳۴۰.ش

از دانشنامه‌ی اسلامی

عمده مراجع فقهی شیعه از سال ۳۲۹ قمری (آغاز غیبت کبری) تا سال ۱۳۴۰ شمسی که براساس منابع به جهت تاریخی یا تألیف آثار دارای شهرت بیشتری هستند:

کنیه، نام شهرت درگذشت محل سکونت سده قمری
ابومحمد، حسن بن علی ابن ابی عقیل عمانی ۳۴۰ عراق ۴
ابوجعفر، محمدبن حسن بن احمد ابن ولید ۳۴۳ قم ۴
ابوغالب، احمد بن محمد ابوغالب زراری (شیبانی) ۳۶۸ کوفه ۴
ابوالقاسم، جعفر بن محمد ابن قولویه ۳۶۹ قم ۴
ابوالحسن، محمد بن احمد ابن داود ۳۷۸ قم - بغداد ۴
ابوجعفر ثانی، محمد بن علی بن حسین شیخ صدوق ۳۸۱ ری - بغداد ۴
ابوعلی، محمد بن احمد ابن جنید اسکافی ۳۸۱ ری ۴
ابوعبدالله، محمدبن محمدبن نعمان شیخ مفید ۴۱۳ بغداد ۵
ابوالقاسم، علی بن حسین سید مرتضی علم الهدی ۴۳۶ بغداد ۵
ابوصلاح، تقی بن نجم ابوالصلاح حلبی ۴۴۷ حلب ۵
ابوجعفر ثالث، محمد بن حسن شیخ طوسی ۴۶۰ بغداد - نجف ۵
ابویعلی، حمزة بن عبدالعزیز سلار دیلمی ۴۶۳ حلب ۵
ابویعلی، محمد بن حسن بن حمزه شریف جعفری ۴۶۳ حلب ۵
ابوالقاسم، عبدالعزیز بن تحریر قاضی ابن براج ۴۸۱ طرابلس ۵
ابوعلی، حسن بن محمد طوسی مفید ثانی ۵۱۵ نجف ۶
ابوسعید، عبدالجلیل بن مسعود متکلم رازی ۵۶۰ نجف ۶
ابورضا، فضل الله بن علی حسینی راوندی ۵۷۰ کاشان ۶
قطب الدین، سعید بن عبدالله قطب‌الدین راوندی ۵۷۳ کاشان ۶
ابوالمکارم، حمزه بن علی ابن زهره حلبی ۵۸۵ حلّه ۶
ابوجعفر رابع، محمد بن علی بن حمزه عمادالدین طوسی (طوسی مشهدی) ۵۸۵ حله
ابوعبدالله، محمد بن احمد ابن ادریس حلی ۵۹۸ حله ۶
شمس الدین، فخّار بن مُعدّ موسوی ابن معد ۶۳۰ حله ۷
ابوابراهیم، محمد بن جعفر ابن نما حلی ۶۴۵ حله
رضی الدین، علی بن موسی سید بن طاووس ۶۶۴ حله
جمال الدین، احمد بن موسی احمد ابن طاووس ۶۷۳ حله
نجم الدین، جعفر بن حسن محقق حلی ۶۷۶ حله
ابوزکریا، یحیی بن سعید بن احمد ابن سعید حلی ۶۹۰ حله
غیاث الدین، عبدالکریم بن احمد عبدالکریم ابن طاووس ۶۹۳ حله
جمال الدین، حسن بن یوسف علامه حلی ۷۲۶ حله ۸
عمیدالدین، عبدالمطلب بن محمد عمیدی ۷۵۴ حله
ابوجعفر، محمد بن محمد قطب‌الدین رازی ۷۷۶ حله
ابوطالب، محمد بن حسن فخرالمحققین ۷۷۱ حله
ابوعبدالله، محمد بن مکی شهید اول ۷۸۶ حله
زین الدین، علی بن خازن ابن خازن حله
ابوالقاسم، علی بن محمد بن مکّی ابن الشهید(اوّل) ۸۱۰ حله ۹
ابوعبدالله، مقداد بن عبدالله سیوری فاضل مقداد ۸۲۶ حله
ابوالعباس، احمدبن محمدبن فهد ابن فهد حلی ۸۴۱ حله
بدرالدین، حسن بن جعفر اعرج حسینی ۹۳۳ جبل عامل ۱۰
ابوالحسن، علی بن هلال ابن هلال جزایری (شیخ الاسلام) ۹۳۷ حله
شمس الدین، محمد بن مکی عاملی شامی ۹۳۸ جبل عامل
ابوالقاسم، علی بن عبدالعلی عاملی میسی ۹۳۸ اصفهان
علی بن حسین بن عبدالعالی محقق کرکی (محقق ثانی) ۹۴۰ حلب - اصفهان
زین‌الدین بن علی شهید ثانی ۹۶۶ جبع شام
نورالدین، علی بن حسین صائغ حسینی ۹۸۰ حله
نجم الدین، عبدالله بن حسین یزدی ۹۸۱ نجف
عزالدین، حسین بن عبدالصمد حارثی (پدر شیخ بهائی) ۹۸۴ جبل عامل-هرات
علی بن هلال ابن هلال عاملی ۹۸۴ اصفهان
احمد بن محمد مقدس اردبیلی ۹۹۳ نجف
ابومحمد، عبدالعالی بن علی عاملی کرکی ۹۹۳ اصفهان
محمد بن علی موسوی صاحب مدارک ۱۰۰۹ جبع شام ۱۱
جمال الدین، حسن بن زین‌الدین صاحب معالم ۱۰۱۵ جبع شام
عزالدین، عبدالله بن حسین عزالدین تستری ۱۰۲۱ اصفهان
بهاءالدین، محمدبن حسین عاملی شیخ بهایی ۱۰۳۰ اصفهان
ابوالمعالی، علی بن محمد طباطبائی ۱۰۳۱ نجف
ابواسحاق، ابراهیم بن علی ابن مفلح ۱۰۳۲ اصفهان
محمدامین بن محمد (موسس اخباریون) استرآبادی ۱۰۳۶ مدینه
محمد بن حسن پسر صاحب معالم ۱۰۴۰ حلب
بهاءالدین، محمد بن محمدباقر حسینی نائینی ۱۰۴۰ اصفهان
محمدباقر بن شمس الدین میرداماد ۱۰۴۱ اصفهان
شرف الدین، علی بن حجةالله طباطبائی ۱۰۶۰ نجف
حسین بن محمد سلطان العلماء - خلیفةالسلطان ۱۰۶۶ اصفهان
نورالدین، علی بن علی موسوی عاملی ۱۰۶۸ جبل عامل
محمدتقی بن مقصودعلی مجلسی اول ۱۰۷۰ اصفهان
ابوعبدالله، حسین بن حیدر حسینی کرکی (مجتهد) ۱۰۷۷ اصفهان
رفیع الدین، محمد بن حیدر میرزا رفیعا نائینی - حسنی طباطبائی ۱۰۸۰ اصفهان
محمد بن محمد قاضی سعید قمی ۱۰۸۰ قم
محمدصالح بن احمد محمدصالح سیروی مازندرانی ۱۰۸۰ قم
ملا محمدباقر بن محمد محقق سبزواری (مومن) ۱۰۹۰
محمد بن مرتضی ملامحسن فیض کاشانی ۱۰۹۱ کاشان
علیرضا بن حبیب الله موسوی عاملی ۱۰۹۱ اصفهان
حسین بن محمد محقق خوانساری ۱۰۹۸ اصفهان
محمدطاهر بن محمدحسین قمی ۱۰۹۸ قم
علی بن محمد بن حسن عاملی جبعی ۱۱۰۳ اصفهان ۱۲
علامه محمدباقر بن محمدتقی علامه مجلسی ۱۱۱۱ اصفهان
جعفر بن عبدالله حویزی ۱۱۱۵ اصفهان
جمال الدین محمد بن حسین جمال‌الدین محمد خوانساری ۱۱۲۵ اصفهان
حسین بن حسن دیلمانی ۱۱۲۹ اصفهان
زین الدین بن محمد عاملی جبعی ۱۱۳۰ اصفهان
محمد بن حسن فاضل هندی ۱۱۳۷ اصفهان
احمد بن اسماعیل جزایری ۱۱۵۰ نجف
محمد بن باقر رضوی قمی ۱۱۷۰ اصفهان - نجف
اسماعیل بن محمد خواجوی مازندرانی ۱۱۷۳ مازندرانی
یوسف بن احمد صاحب حدائق (بحرانی) ۱۱۸۶ نجف
ابوالحسن بن عبدالله موسوی جزایری ۱۱۹۳ تستر
محمد بن محمد بیدآبادی آقا محمد بیدآبادی ۱۱۹۷ اصفهان
محمدباقر بن محمد اکمل وحید بهبهانی ۱۲۰۵ نجف ۱۳
مهدی بن ابی‌ذر محمدمهدی نراقی ۱۲۰۹ کاشان
سید محمدمهدی بن مرتضی سید بحرالعلوم (طباطبائی) ۱۲۱۲ نجف
اسدالله بن اسماعیل تستری - کاظمی ۱۲۲۰ کاظمین
جعفر بن خضر شیخ جعفر کاشف الغطاء ۱۲۲۸ نجف
ابوالقاسم بن محمدحسن میرزای قمی (صاحب قوانین) ۱۲۳۱ قم
علی اکبر بن محمدباقر ایجی اصفهانی ۱۲۳۱ اصفهان
محسن بن حسن کاظمینی محقق اعرجی ۱۲۴۰ نجف
محمد بن علی طباطبائی سید مجاهد ۱۲۴۲ نجف - اصفهان
احمد بن مهدی ملا_احمد_نراقی ۱۲۴۴ کاشان
محمدشریف بن حسنعلی شریف العلماء ۱۲۴۵ نجف
ابراهیم بن محمد موسوی قزوینی ۱۲۴۶ نجف
موسی بن جعفر کاشف الغطاء ۱۲۵۶ نجف
محمدباقر بن محمدتقی حجةالاسلام محمدباقر شفتی ۱۲۶۰ اصفهان
محمدابراهیم بن محمد کلباسی ۱۲۶۲ اصفهان
حسن بن جعفر نجفی (صاحب انوار الفقاهه) ۱۲۶۲ نجف
سید محمد بن صالح سید صدرالدین عاملی ۱۲۶۳ نجف
جعفر بن سیف الدین استرآبادی ۱۲۶۳ تهران
محمدحسن بن باقر نجفی (صاحب جواهر) ۱۲۶۶ نجف
حسن بن علی واعظ اصفهانی ۱۲۷۳ نجف
مرتضی بن محمد محقق انصاری ۱۲۸۱ نجف
عبدالحسین بن علی شیخ العراقین ۱۲۸۶ نجف
سید محمد بن عبدالصمد شهشهانی ۱۲۸۹ اصفهان
حسین بن محمد کوه کمره‌ای ۱۲۹۹ نجف
حسین بن محمداسماعیل اردکانی ۱۳۰۲ کربلا ۱۴
محمد بن محمدباقر فاضل ایروانی ۱۳۰۶ نجف
سید ابوالقاسم بن حسن حجت طباطبائی ۱۳۰۹ کربلا
محمدحسن بن محمود میرزای شیرازی (صاحب فتوای تنباکو) ۱۳۱۲ سامرا
ابوالمعالی بن محمدابراهیم ابوالمعالی کرباسی ۱۳۱۵ اصفهان
محمد بن فضل علی فاضل شرابیانی ۱۳۲۲ نجف
محمدحسن بن عبدالله مامقانی ۱۳۲۳ نجف
سید ابوالقاسم بن معصوم اشکوری ۱۳۲۵ نجف
ملا محمدکاظم بن حسین آخوند خراسانی ۱۳۲۹ نجف
محمدتقی بن محمدباقر آقا نجفی اصفهانی ۱۳۳۲ اصفهان
سید محمدکاظم بن عبدالعظیم محقق یزدی (صاحب عروه) ۱۳۳۷ نجف
محمدتقی بن محبّ علی میرزا محمد تقی شیرازی ۱۳۳۸ نجف
فتح الله بن محمدجواد نمازی شیرازی (شریعتمدار) ۱۳۳۹ نجف
احمد بن علی نجفی ۱۳۴۰ نجف
محمد بن محمدتقی ارباب ۱۳۴۱ قم
محمدصادق بن حسین اصفهانی ۱۳۴۸ اصفهان
ابوالقاسم بن محمدتقی کبیر ۱۳۵۳ قم
سید ابوالقاسم دهکردی دهکردی ۱۳۵۳ اصفهان
میرزا محمدحسین نائینی نائینی ۱۳۵۵ نجف
عبدالکریم حائری یزدی موسس حوزه علمیه قم ۱۳۵۵ قم
سید ابوالحسن انگجی انگجی ۱۳۵۷ آذربایجان
آقا ضیاءالدین عراقی ۱۳۵۹ نجف
محمدحسین غروی اصفهانی کمپانی ۱۳۶۱ نجف
رضا بن محمدحسین مسجد شاهی ۱۳۶۲ اصفهان
سید ابوالحسن اصفهانی ۱۳۶۵ نجف - سامرا
سید حسین طباطبائی قمی ۱۳۶۶ نجف
سید محمدتقی خوانساری ۱۳۷۱ قم
سید محمد حجت کوه‌کمری کوه کمره ای ۱۳۷۲ قم
سید صدرالدین بن اسماعیل صدر ۱۳۷۳ قم
محمدحسین کاشف‌الغطاء کاشف‌الغطاء ۱۳۷۳ نجف
سید حسین بن علی حمامی ۱۳۷۹ نجف
سید جمال الدین بن حسین موسوی گلپایگانی ۱۳۷۹ نجف

پانویس

  1. مرجعیت، سید هدایت‌الله طالقانی، نشر: ارغنون - سبز رویش، چاپ اول (۱۳۷۴)؛ صفحات ۳۳۷ تا ۳۴۴ کتاب شامل: لیست ۱۴۷ مرجع فقهی شیعه از سنه ۳۲۹ قمری (آغاز غیبت کبری) تا دهه‌های اخیر (سال ۱۴۱۵.ق - ۱۳۷۳ شمسی)